In december 2003 speelde in Frankrijk de hoofddoekjes-affaire en ging de volgende tekst uit mijn naam naar de Volkskrant. De tekst werd echter niet geplaatst. Toch zit er een voorstel in dat interessante mogelijkheden biedt. Vandaar dat ik de tekst hier opneem.
“Hoe wordt hier gedacht over het Franse plan hoofddoekjes, keppeltjes en dergelijke te verbieden op scholen?” Hier mijn gedachten.
In Nederland leefden katholieken, protestanten, hervormden en niet-gelovigen in de afgelopen eeuwen in zekere zin langs elkaar heen. En dat is maar goed ook.
Even chargeren: De katholieke kinderen in de straat speelden vroeger alleen met elkaar en niet met de protestantse kinderen uit dezelfde straat. Maar (maar!) ze stonden elkaar niet naar het leven! Binnen die geloofsgemeenschappen was er een duidelijk besef van waarin ze anders dachten dan die anderen, maar (maar!) ze gingen niet met vorken op die anderen af! Idem dito geldt voor etnische groepen; ze gingen elkaar niet te lijf. Ook vonden concentraties plaats. Denk aan de Amsterdamse jodenbuurt en Staphorst, maar (maar!) ze durfden wel bij elkaar in de wijk te komen of gingen er zelfs graag heen, voor de uitjes of de kazen.
Er was, kort gezegd, geen militante houding, geen veroveringszucht, geen ik-verbied-jou/ik-gebied-jou gedrag, zeker niet de afgelopen 58 jaar en al helemaal niet de afgelopen 33 jaar.
Nu is er in het christelijk/humanistische Europa, onbedoeld en ongewild, de Islamitische stroming bijgekomen en door alle wereldgebeurtenissen sinds Khomeini in Iran aan de macht kwam, is er over de niet-islamieten een gevoel van onveiligheid gekomen. Veel niet-islamieten krijgen zo langzamerhand het gevoel dat de Islam een militante, imperialistische, ik-verbied-jou/ik-gebied-jou inslag heeft en worden argwanend jegens uitingen van de Islam.
In Frankrijk willen sommigen daar wat tegen doen door hun religeuze, Islamitische uitingen op scholen te verbieden. Maar omdat de grondwet hen gebiedt alle religies als gelijk te zien, denken ze dat dus maar àlle religieuze uitingen op de (openbare) scholen moeten worden geweerd. Tuurlijk, op die manier worden òòk de Islamitische uitingen tegengehouden. Maar het is wel een ontkenning van het feit dat andere religies in het verleden in redelijke harmonie naast/langs elkaar hebben geleefd.
Mijn voorstel is dat elke religieuze gemeenschap op lokaal niveau wordt getoetst op mate van militantheid. Als de lokale gemeenschap geen militante houding, geen veroveringszucht, geen ik-verbied-jou/ik-gebied-jou gedrag vertoont, c.q. wil vertonen, dan krijgen de leden van die gemeenschap toestemming om, tot op zekere hoogte, hun religie te uiten in bijv. kleding. Zo’n toets kan elke paar jaar plaatsvinden. Belangrijk in dit voorstel is de notie ‘op lokaal niveau’. Men kan denken aan een wijk, een gemeente, een kerk, synode of moskee. Als het maar niet op landelijk of zelfs wereldniveau is. Waar het om gaat is dat de individuen van de getoetste gemeenschap nog letterlijk aanspreekbaar zijn door de leiders van die gemeenschap.
Zo kan het gaan gebeuren dat het keppeltje op school in de ene wijk wel wordt toegestaan en in de andere wijk niet. Idem dito geldt het voor het hoofddoekje.
Wat er dan zomaar kan gaan gebeuren is dat religieuze gemeenschappen de keuze krijgen tussen enerzijds vrijheid van godsdienst gekoppeld aan tolerantie voor andersdenkenden, en anderzijds het nog slechts ondergronds kunnen beleven van hun godsdienst vanwege intolerantie voor andersdenkenden. Mijns inziens is de keuze snel gemaakt.
PvanLenth 
Peter,
Ik kan het niet met je eens zijn. Kijk om te beginnen eens naar het goddeloze gedrag van de christenen ten tijde van de kruistochten en alles wat ze uit naam van hetgeloof hebben aangericht.
Voorts, je moest er echt niet aan denken, nog niet zo lang geleden om in de “zwaardere” geloofsgemeenschappen in ons land (putten, epe, staphorst) te komen en daar even iets te drinken. Werd je gewoon “weggekeken” dan was dat nog aardig. Uit eigen ervaring weet ik dat ook daar “enig fysiek aandringen” niet geschuwd werd.
Voorst is het zo dat uit naam van de islam weliswaar geweld niet wordt geschuwd, maar dat stuit ook de werkelijke islamiet stevig tegen de borst. Laten we even kijken wat Islam betekend, “Onderwerping aan de wil van God”… Hmm, dit doet me denken aan de 3e regel van het “onze vader” “UW wil geschiede…” daarin is dus al geen verschil te vinden.
Een Moslim of Moslima, dat woord betekent “hij / zij die de vrede liefheeft” Christen betekent, gezalfd door de geest van God. Gezien het overrompelend aanwezige ego gedreven gedrag van vele zich Christen noemende mensen denk ik dat hier sprake is van de balk en de splinter en zo. Je voorstel zou mensen alleen maar verder uit elkaar drijven en de zaak nog verder doen escaleren. Of je nu Atheist bent of niet, je zal dan ook dat moeten uitdragen, een atheist gelooft namelijk in het goed van de mensen zelf. Of je dat hier uitdraagt waag ik te betwijfelen.
LikeLike
Boudewijn,
Ben je het niet eens met mijn vooranalyse, of met mijn voorstel? Ik kan me zo voorstellen dat je mijn analyse niet helemaal deelt, maar mijn voorstel evengoed wel ziet zitten. Alleen als je van mening bent dat de analyse had moeten luiden dat christenen en moslims uiteindelijk even wreed zijn, dan zou mijn voorstel het nooit halen, omdat dan elke meerdeheid aan elke andere groepering de toegang tot de wijk wil onthouden. Maar dat kan je toch niet menen? Ook jij ziet toch wel in dat het ‘fysiek geweld’ van de puttenaren onvergelijkbaar is met dat van de moslimfundamentalisten? En dat er in Nederland wel degelijk sprake is van wederzijdse verdraagzaamheid?
Waar het mij om gaat is of een periodieke toetsing van de religieuze gemeenschap door de buurtbewoners een goed middel is om extremisme tegen te gaan. Als je het daarmee oneens bent, wat stel je dan voor? Alle groeperingen per saldo toestaan?
LikeLike
Peter: “[kinderen] stonden elkaar niet naar het leven! […] ze gingen elkaar niet te lijf. […] ze durfden wel bij elkaar in de wijk te komen of gingen er zelfs graag heen”
Boudewijn: (1) “het goddeloze gedrag van de christenen ten tijde van de kruistochten en alles wat ze uit naam van hetgeloof hebben aangericht.” (2) “in de “zwaardere” geloofsgemeenschappen in ons land (putten, epe, staphorst) […] “weggekeken” […] “enig fysiek aandringen” ”
De eerste opmerking van Boudewijn Lutgerink die ik aanhaal heeft geen betrekking op de situatie die Peter beschrijft. De tweede wel, maar die spreekt de beschrijving van Peter niet echt tegen. Dat je “weggekeken” werd, soms zelfs met “enig fysiek aandringen” betekent niet dat mensen elkaar te lijf gingen. Het betekent ook niet dat mensen niet bij elkaar in de wijk durfden te komen. En dat was dan het ergste wat je in Nederland kon meemaken en dan nog maar op enkele plaatsen, namelijk in de “zwaardere” geloofsgemeenschappen.
Terwijl Peter beschrijft hoe mensen de situatie op straat beleven en beleefden, komt Boudewijn vervolgens met een theoretische verhandeling over de overeenkomsten tussen islam en Christendom. Interessant, maar het heeft geen betrekking op de analyse en het voorstel van Peter. Het is irrelevant en het is daarmee een welbewuste poging om het debat te vertroebelen. Voor zijn conclusie dat met dit voorstel de zaak verder zou escaleren, haalt Boudewijn geen enkel argument aan.
Verder ben ik het niet eens met Boudewijn dat een atheïst gelooft in het goed van de mensen zelf. Ik ben atheïst en ik geloof daar niet in.
Over het voorstel religieuze gemeenschap lokaal te toetsen
Op straat lijkt me jouw voorstel lastig te realiseren, maar in bijvoorbeeld scholen kan het prima op jouw manier. (Het is dan wel nodig dat de wet er in voorziet dat kledingvoorschriften in openbare gebouwen lokaal geregeld mogen worden.) Lokale besluiten vereisen ook lokaal overleg en dat komt de gemeenschap zeker ten goede. Het brengt mensen samen. Ik trek dus precies de tegenovergestelde conclusie als Boudewijn Lutgerink.
LikeLike