Elian ging in gesprek met Wilders

Afshin Elian heeft recent met Geert Wilders gesproken. Nou ja, het was een “fictieve dialoog”, zo schrijft Elian zelf. Ik ben een groot fan van Elian, dus ik was benieuwd en las het verslag van dat gesprek helemaal uit, inclusief de reacties. Elian poogt in dat gesprek Wilders zover te krijgen dat hij spijt betuigt en tot bezinning komt op zijn stijl en zijn programma. Bijna had Elian mij zover dat ik ging inzien wat er mis was met de woorden van Wilders. Hij is daar echter niet in geslaagd en ik zal uitleggen waarom niet.

Laat ik beginnen te stellen dat zo’n fictieve dialoog een onethische kant kent. Immers, je legt de ander woorden in de mond en kan zo bereiken dat je altijd de discussie (hoezo dialoog?) wint. Maar goed, van alle pogingen die Elian ondernam was er maar eentje die me bijna om had. Ik citeer:

Elian: Stelt u een moskee vol van baardmannen voor: willen jullie minder Joden, of homo’s? Ook zij kunnen argumenten aanvoeren ter verdediging van hun stelling. Als een Pontius Pilatus hebt u een vraag voorgelegd aan het volk. De vorm en de inhoud van ‘minder Marokkanen’ tart het geweten van de meesten. Dit was echt niet een voorop gezette hetze van de media of van D66, het was oprechte collectieve verontwaardiging.

Ik stelde me heel even die moskee voor en dat ik inderdaad zo’n uitspraak over Joden of homo’s abject zou vinden. Moest ik dan niet de enige goede conclusie trekken en datzelfde vinden van Wilders’ uitspraak voor eigen publiek?! Maar het wrong en ik voelde dat er hier niet zuiver werd vergeleken. Laat het me uitleggen.

Wellicht het belangrijkste wat er wringt is waar Elian naar refereert: “Ook zij kunnen argumenten aanvoeren ter verdediging van hun stelling.” Wat wringt is de vraag naar de kwaliteit van die argumenten. Mocht het zo zijn dat die argumenten gewoon hout snijden, dan zou het onjuist zijn om de uitspraak over Joden of homo’s al bij voorbaat abject te vinden. Het is echter keer op keer gebleken dat de argumenten over Joden of homo’s uit die hoek ronduit onjuist zijn, althans in mijn conclusies, vandaar dat mijn eerste reactie er eentje van walging was. Kortom, ik leefde me teveel in en onderscheidde beide gevallen onvoldoende. Elian zelf deed hiermee inderdaad een beroep op mijn empathisch vermogen, getuige het fictieve antwoord dat hij Wilders liet uitspreken: “U vraagt me dus meer empathie.” (Slechte zin trouwens.) Bijna trapte ik erin, maar nog net op tijd bedacht ik me dus dat juist die ‘empathie’ een nuchtere analyse in de weg stond.

Bij een nuchtere analyse zou het uitmaken wat in die moskee precies zou worden bedoeld met “minder Joden” of “minder homo’s”. Wordt er bedoeld dat Joden of homo’s moeten worden uitgemoord of uitgezet? Of ervaart men steeds last van Joden of homo’s en wil men die met behulp van zekere, deels nieuwe, wetten proberen te beperken? Die eerste keuze zou ik zondermeer abject vinden, maar dat zou ik ook bij Wilders vinden, dus daarover hoefde ik door Elian niet ‘overtuigd’ te worden. Die tweede keuze zou ik niet al bij voorbaat abject vinden, althans als er inderdaad sprake was van overlast. Verder zou ik kijken naar waar het wordt gezegd. Wordt het gezegd in een Nederlandse moskee? Of is het in een moskee ergens in het midden-oosten? Wie ben ik om een heel land in het midden-oosten al mijn normen en waarden op te dringen? Hooguit kan ik ervoor kiezen die mensen minder hoog te achten. Maar binnen Nederland zou ik het onacceptabel vinden als men eigenrichting zou willen plegen, ook als het om overlast ging. Ik zou willen dat er dan in samenspraak met de Joden of homo’s wordt gezocht naar de beste manier van aanpak.

Afijn, eind goed, al goed. Ik heb me gelukkig niet door Afshin Elian van het juiste pad laten afbrengen. Alleen, hoe krijgen we Elian zelf weer terug in het kamp van de nuchtere analisten?!

 

 

Ongegrond beschuldigen is toch strafbaar?!

Afshin Elian in zijn column van Elsevier over het falen van de ‘integere’ Cohen:

“Begrippen als ‘fatsoen’ en ‘integer’ worden nu zonder een concrete invulling als vage begrippen gebruikt om de politiek op basis van de intentie te beoordelen – en niet op basis van de inhoud.”

Elian legt het niet verder uit, maar ik vermoed zijn intentie te begrijpen. Dan wordt de uitspraak van een politicus beoordeeld op de diepere intentie, de eigenlijke verholen bedoeling. Linkse mensen zijn daarin nòg sterker dan rechtse mensen, zo vermoed ik. Zij hebben immers geleerd om altijd goed te letten op de bedoeling achter de woorden, om argwaan te hebben, om zich niet als naïef doetje te laten zetten voor andermans karretje. Immers, hoe vaak bleken mooie woorden in het verleden niet eigenlijk de opmaat naar uitbuiting en onderdrukking?! Zeker sinds de jaren zestig laten zij zich niets meer wijs maken.

Deze mensen hebben groot gelijk. Of toch niet? Want stel nou dat die eigenlijke verholen bedoeling er helemaal niet is?! Dan zien we dus gebeuren dat iemand wordt weggezet niet om wat deze werkelijk beweert, maar om wat deze wordt verondersteld te beweren.

Mij lijkt het beter om slechts te letten op de inhoud, tenzij je echt gegronde redenen hebt argwanend te zijn. En een reden is pas echt gegrond als je met heel goede argumenten kunt komen aanzetten als daarom wordt gevraagd.

Het is dan natuurlijk wel al heel snel een soort cirkelgevecht, van welles-nietes, beschuldigingen en ontkenningen, jij-vindt en ik-weet.

We mogen elkaar niet ongestraft beschuldigen van diefstal, moord of ander crimineel gedrag. Moeten we misschien ons wetboek uitbreiden door ook het ongegrond beschuldigen van eigenlijke verholen bedoelingen strafbaar te stellen?