Wat heeft de linkse intellectueel met zijn onderbuik gedaan?

Wilders CartoonAllochtoon Nausicaa Marbe is een vrouw naar mijn hart. Niet alleen zijn haar meningen meestentijds ook de mijne, ze kan ze bovendien buitengewoon helder en scherpzinnig opschrijven. Het is om jaloers op te zijn. Maar goed, laat me inhoudelijk worden.

Haar column van 18 februari 2011 gaat over de Wilders-cartoon op JOOP.NL, van de hand van de zogenaamde cartoonist wiens naam ik hier niet eens wil gebruiken, zo vals vind ik die cartoon. (En hij is voor mij vooralsnog een zogenaamde cartoonist omdat zijn stijl erop wijst dat hij helemaal niet kàn tekenen. Hij lijkt slechts voorgebakken (plak)plaatjes te knippen en plakken.) Marbe wijst erop dat deze cartoonist vooral minachting aan de dag gelegd heeft voor de directe en indirecte slachtoffers van de gaskamers. Marbe: “Hier valt vooral de bagatellisering van de jodenvergassing op. Provocatie mislukt. Want in plaats van een klap in het gezicht van de PVV, worden de slachtoffers van de Holocaust bespuugd. Vooral zij worden geprovoceerd, omdat de tekenaar de proporties uit het oog verliest.” Hoe juist ze dat ziet wordt onderschreven door een gebeurtenis van afgelopen weekend; mijn zuster – volstrekt niet zo geïnteresseerd in politiek en debat als ik, maar eerder een doorsnee huisvrouw – besloot om haar VARA-lidmaatschap op te zeggen, na 40 jaar! Ze vond de cartoon walgelijk en neemt het juist de VARA hoogst kwalijk. Ik vermoed dat ze amper weet heeft van de diepere redenen van de cartoonist en de baas van JOOP.NL, Fransisco Van Jole. Ook het verweer van die laatste dat het nou eenmaal onderdeel uitmaakt van het maatschappelijk debat is aan haar niet besteed, gesteld dat ze er weet van heeft, wat ik betwijfel. Zij heeft vooral zo – noem het desnoods emotioneel – gereageerd omdat het via haar voelsprieten bij haar binnenkomt als een bagatellisering van de Holocaust. De cartoonist kan nog zo hard roepen dat hij juist wil voorkomen dat zoiets nogmaals gebeurt, voor haar gevoel gaat hij zwaar over de schreef en mèt hem dus ook de VARA, die dat gewoon toestaat. Ik denk dat mijn zuster een volkomen terechte beslissing heeft genomen, zelfs al is die feitelijk op grond van gebrekkige kennis van de argumenten. Het is zogezegd een oordeel op basis van vooroordeel, maar toch evengoed een juist oordeel.

Een ander aspect dat in deze cartoonaffaire zo duidelijk naar voren komt betreft het verweer van Van Jole en de VARA, dat erop neerkomt dat het hier om de vrijheid van meningsuiting gaat en dat weghalen van de cartoon toch een vorm van chantage, censuur of, nog erger wellicht, zelfcensuur zou zijn, daarbij ook refererend aan de Deense cartoons die de moslimwereld zo schokten. En dat uit de mond van Van Jole, die JOOP.NL oprichtte uit boosheid over het stijlloze karakter van GEENSTIJL.NL. Nee, bij JOOP.NL zouden mensen de gelegenheid gaan krijgen om te debatteren op een fatsoenlijk niveau; oproerkraaiers, mollen en ander tuig zouden er door de moderatoren (lees: Van Jole) snel en hard worden verbannen. Hoe serieus moet je iemand nemeCollignon over Wilderscartoon bij joopnln die ooit zoiets zei en nu uitgerekend een walgelijke cartoon verdedigt? Maar goed, dan nu de vraag of we hier inderdaad te maken hebben met een geval dat we wel moeten tolereren, willen we de VVM serieus verdedigen.
Collignon produceerde in de Volkskrant een cartoon waarin hij haarfijn aangaf dat er een belangrijk verschil is tussen Wilders’ reactie en die van moslimfundamentalisten inzake de Deense cartoons. Terwijl die fundamentalisten dreigden met geweld, beperkte Wilders zich tot het kenbaar maken van zijn walging en het stellen van voorwaarden aan de VARA als zij hem nog op visite wilden hebben. Er zijn echter nogal wat, vooral linkse, mensen die zelfs die gematigde, of zelfs normale, reactie van hem al uitlegden als het zoveelste bewijs dat hij maar beter niet de macht moet krijgen omdat we dan allemaal binnen de kortste keren aan zijn wil ten prooi zouden gaan vallen.
Wat is dat toch, dat we zelfs walgelijke uitingen maar blijven verdedigen met een vingerwijzing naar de VVM? Of is ook hier weer sprake van een tweedeling, nu tussen enerzijds de gewone mensen en anderzijds de linkse intellectuelen? Zijn het vooral of voornamelijk de linkse intellectuelen die het blijven verdedigen? Ik vermoed van wel. Die bedenken allerlei hypothetische en ongewenste consequenties waaraan we volgens hen alleen maar kunnen ontsnappen door een zogenaamd principiële en absolute keuze vòòr de VVM te maken, zonder ook maar enige uitzondering te mogen maken. Nou ja, als ze dan toch een uitzondering moeten maken, dan leggen ze de grens bij geweld; zover mag het niet zo snel of zelfs nooit gaan. Zij spreken daarom liever schande van degene die zegt ervan te walgen, want die uiting van walging wordt namelijk opgevat als een walging van de VVM. En dat terwijl menig gewoon mens op basis van die zogenaamde onderbuik het heel simpel zo zegt: “Geef die cartoonist gewoon een klap voor zijn kop, dan leert ‘ie het wel af.” Domme gewone man natuurlijk, want het is geweld. Maar is het daarom ook een onfatsoenlijk man? Ik betwijfel dat ten zeerste. Die linkse intellectuelen zijn waarschijnlijk een stuk onfatsoenlijker, omdat ze geen onderscheid meer weten te maken tussen wat echt walgelijk is en wat een oprechte en integere poging is. Ze zijn het contact met hun gevoel, hun onderbuik, gewoon kwijtgeraakt. Marbe schreef: “We gaan ook niet dom schuddebuiken bij een mislukte mop over de massamoord van Srebrenica (hoofddoeken moesten toen juist wel in de bus), afgeslachte dorpen in Vietnam of Darfur of opgeblazen markten in Bagdad. Een minimum aan menselijkheid gebiedt ook de meest ranzige moppentapper grenzen te respecteren.” Elk normaal mens snapt meteen wat ze bedoelt. Maar snapt een links intellectueel dit nog?

Bolkestein en de buik

"We zitten met een enorme voorraad zwevende kiezers. Die stemmen met hun buik, on vote avec ses tripes, zoals de Fransen zeggen. Probeer dat electoraat maar eens vast te houden." Zo verklaart Bolkestein vandaag in de Volkskrant (het Vervolg, p. 21) het momenteel lage aantal zetels van de gevestigde partijen, waaronder de zijne uiteraard.

De meeste uitspraken in het interview begroet ik met instemming, echter niet de bovenstaande dat de zwevende kiezers met de buik stemmen. Ik denk dan ‘waar haalt hij die wijsheid vandaan, waar baseert hij dat op’. Of eigenlijk, ik ben het er gewoon niet mee eens. Of eigenlijk, het zou volgens mij zomaar juist andersom kunnen zijn. Mogelijk stemt de gemiddelde zwevende kiezer vooral met het hoofd en stemt juist de gemiddelde partijgebonden kiezer met de buik. Immers, staat de buik hier niet symbool voor een irrationele sympathie en is het niet juist de partijgebonden kiezer die op de partij zal stemmen uit solidariteit en gewoonte, omdat die partij ooit in het verleden in elk geval één keer de sympathie wist te winnen?! En is niet juist de moderne zwevende kiezer zwevend geworden door een bovengemiddelde interesse in de politiek en haar argumenten?!

En zo denk ik verder over de onderbuik… Bolkestein doet zijn best een coherente visie op de wereld te hebben. Als lezer distilleer je die visie uit zijn vele uitspraken en dan voelt menigeen, waaronder ik, een zekere sympathie, zelfs als je geen VVD-er bent. Zo werkt dat bij charismatische lui. Je voelt dat er een visie achter zit, zelfs al weet je niet de finesses ervan te doorgronden en zou het verhaal bij gedetailleerde bestudering als een kaartenhuis in kunnen storten. Wellicht geldt het ook voor lui waarvoor je juist antipathie voelt. Je voelt dat er ook bij hen visie achter zit, maar dan eentje waarvan je juist gruwelt, op zijn minst op gedeelten. En juist omdat je ook hun charisma beseft en bang bent dat ze daarmee macht zullen vergaren ontwikkel je antipathie.

Sympathie, antipathie, ratio en onderbuik. Hoe zit het met jouw visie op de visie van de charismatische leiders?